Những kết quả ấn tượng nhất của MU dưới thời HLV Ruben Amorim đến từ 3 trận đấu khó khăn nhất. Các chuyến làm khách tại Etihad, Anfield và Emirates đã mang về 1 chiến thắng và 2 hòa, trong đó trận hòa gần nhất kết thúc bằng thắng lợi trên loạt sút luân lưu, giúp Quỷ đỏ vào vòng 4 FA Cup.

MU đang đá rất hay trước các đối thủ mạnh

Những kết quả khác lại không quá ấn tượng. Xen giữa 3 màn trình diễn xuất sắc đó, MU đã thua 3 trận ngay tại sân nhà, lần lượt trước Nottingham, Bournemouth và Newcastle. Cả 3 đội bóng này đều có mùa giải tốt, song theo đánh giá của các nhà cái, không CLB nào được coi là ứng cử viên sáng giá khi đối đầu với MU tại Old Trafford. Đoàn quân của Amorim cũng để thua trên sân khách trước Wolves, đội lúc đó còn đang nằm trong nhóm xuống hạng.

Đội trưởng Bruno Fernandes của MU đã nói về vấn đề này sau trận hòa 2-2 với Liverpool cuối tuần trước. "Tôi rất thất vọng", anh chia sẻ. "Bởi nếu chúng tôi chơi như hôm nay trước Liverpool, đội đang dẫn đầu giải đấu, ngay tại Anfield, tại sao chúng tôi không thể làm điều này mỗi tuần? Tôi không lo ngại về việc mọi người thi đấu nỗ lực hôm nay, vì đó là Liverpool... nhưng tôi có lẽ sẽ lo lắng hơn khi đối đầu với Southampton sau màn trình diễn này. Nghĩ rằng chúng tôi đã đủ tốt rồi, nhưng thực tế không phải vậy, và trận đấu tới sẽ rất khó khăn".

Nhưng liệu đây chỉ đơn thuần là vấn đề tâm lý như Fernandes ám chỉ, hay còn mang tính chiến thuật? Thực tế, tình trạng có vẻ bất thường này ngày càng trở nên phổ biến trong bóng đá hiện đại.

Hãy nhìn lại Southampton dưới thời Mauricio Pochettino mùa giải 2012/13. Những chiến thắng đầu tiên của HLV người Argentina sau khi thay thế Nigel Adkins vào tháng 1 đến trước các đối thủ như Man City (đội kết thúc mùa giải ở vị trí thứ 2), Liverpool (thứ 7) và Chelsea (thứ 3). Trong thời gian ấy, Soton không thể đánh bại Queens Park Rangers (đội bét bảng), Wigan (hạng 18) và Norwich (hạng 11).

Pha lập công của Fernandes trước Arsenal mang đậm "chất MU"

Điều này cũng xảy ra với Liverpool của Jurgen Klopp. Trong vài tháng đầu tiên dẫn dắt đội bóng từ tháng 10/2015, đội bóng của Klopp đã hòa trận ra mắt trước Tottenham (kết thúc mùa giải ở vị trí thứ 3), đánh bại Leicester (đội vô địch), Man City (thứ 4) và Chelsea (chỉ xếp thứ 10 nhưng là đương kim vô địch). Những thất bại của Liverpool trong giai đoạn này lại đến trước Watford (thứ 13), Crystal Palace (thứ 15) và Newcastle (thứ 18).

Đối thủ của MU vừa qua, Arsenal, cũng từng rơi vào hoàn cảnh tương tự dưới thời Mikel Arteta. Trong nửa đầu mùa giải 2019/20, Arsenal đã đánh bại cả 4 đội trong nhóm dẫn đầu cuối mùa: Arteta giành chiến thắng đầu tiên khi thắng MU 2-0 trên sân nhà (MU kết thúc mùa giải ở vị trí thứ 3), và Arsenal cũng hạ Liverpool (dù khi đó đội của Klopp đã vô địch sớm) với tỷ số 2-1 ở Premier League. Pháo thủ còn ấn tượng hơn khi thắng Man City (hạng 2) và Chelsea (hạng 4) ở bán kết và chung kết FA Cup. Tuy nhiên, họ lại thua Brighton (thứ 15) và Aston Villa (thứ 17).

Vậy lý do là gì?

Trong trường hợp của Pochettino và Klopp, cả hai đều là những HLV hiếm hoi ở Premier League thời điểm đó tập trung vào pressing ngay từ đầu. Do đó, các đội bóng của họ dường như chơi tốt hơn trước những đội mạnh vốn ưa thích xây dựng lối chơi từ tuyến dưới, vì họ có nhiều cơ hội để cướp bóng. Ngược lại, trước các đối thủ yếu hơn, những đội chơi bóng dài và trực diện hơn để tránh bị pressing, Southampton và Liverpool khi đó gặp khó khăn trong việc tạo ra các pha giành bóng cao trên sân, dẫn đến thiếu cơ hội ghi bàn.

Nhưng những mùa giải đó đã qua khá lâu. Liệu điều này còn đúng ở mùa 2024/25? Có lẽ là không. Bất cứ ai từng theo dõi Burnley của Vincent Kompany mùa trước hay Southampton của Russell Martin trong những tháng đầu mùa này đều thấy rõ rằng, một số đội bóng yếu hơn ở Premier League thậm chí còn quyết tâm xây dựng lối chơi từ tuyến dưới hơn cả các ông lớn, và họ chắc chắn sẽ tạo ra cơ hội cho đối thủ.

Yếu tố quan trọng hơn có lẽ là, ở giai đoạn đầu triều đại của một HLV - đặc biệt khi có sự thay đổi lớn về lối chơi hoặc hệ thống từ người tiền nhiệm - các mẫu tấn công phức tạp để phá vỡ hàng phòng ngự đối thủ vẫn chưa được hoàn thiện, nhất là khi lịch thi đấu giữa tuần khiến thời gian làm việc trên sân tập trở nên hạn chế.

Klopp (trái) cũng từng trải qua điều tương tự với Liverpool

Do đó, việc phòng ngự lùi sâu và chơi phản công - một kế hoạch khả thi hơn trước các đối thủ mạnh - lại mang đến hiệu quả tốt hơn. Đó là cách MU mở tỷ số tại Emirates hôm 12/1. Còn chiến thắng của họ tại Etihad tháng trước không hoàn toàn đến từ một pha phản công, song vẫn xuất phát từ việc khai thác khoảng trống sau lưng đối thủ nhờ tốc độ của Amad Diallo - một kiểu bàn thắng khó có thể ghi được trước những đội như Fulham của Marco Silva.

MU đã chơi 11 trận trong nước (bao gồm Premier League, FA Cup và Cúp Liên đoàn) dưới thời Amorim. Thật đáng để phân tích các trận đấu này dựa trên tỷ lệ kiểm soát bóng trung bình mà đối thủ của Quỷ đỏ có được trong mùa giải này (tỷ lệ kiểm soát bóng của từng trận có thể bị ảnh hưởng bởi diễn biến trận đấu, do đó không hoàn toàn phản ánh chính xác phong cách mặc định của đối thủ).

Trong 5 trận gặp các đội có tỷ lệ kiểm soát bóng trung bình 55% trở lên ở Premier League 2024/25, MU đã giành được 1 chiến thắng, 2 hòa (một trong số đó là chiến thắng luân lưu trước Arsenal) và 2 trận thua. Thành tích này không phải là hoàn hảo, nhưng phản ứng tích cực sau hai trận hòa đó là điều hoàn toàn dễ hiểu.

Ngược lại, trong 6 trận gặp các đội có tỷ lệ kiểm soát bóng trung bình 51% hoặc thấp hơn, MU đã thua 4 trận. Ngay cả chiến thắng duy nhất, trận thắng 4-0 trước Everton tưởng chừng như dễ dàng, cũng không thực sự ấn tượng như tỷ số cuối cùng thể hiện.

Câu hỏi đặt ra là liệu Amorim đang trải qua điều tương tự như các HLV mới khác - đặc biệt là Klopp và Arteta, những người đã biến đội bóng của họ thành ứng cử viên vô địch - hay đây là một vấn đề cụ thể hơn với tình hình hiện tại của MU?

Trong quá trình chuyển giao, MU đang tỏ ra lợi hại ở các tình huống lên bóng nhanh

Có vẻ rõ ràng rằng cặp trung vệ Harry Maguire và Matthijs de Ligt cảm thấy thoải mái hơn khi bảo vệ khu vực vòng cấm địa thay vì cả nửa sân. Các cầu thủ tấn công chủ chốt - đặc biệt là Diallo và Alejandro Garnacho - chơi hiệu quả nhất khi được tự do di chuyển trong các tình huống phản công. Xét việc bàn mở tỷ số của họ tại Emirates gợi nhớ đến nhiều pha lập công tương tự mà MU đã ghi được tại sân đấu này cách đây khoảng 15 năm dưới thời Sir Alex Ferguson, đáng để cân nhắc rằng "lối đá đậm chất MU" huyền thoại luôn nhấn mạnh vào các đường chuyền hướng lên phía trước và những pha tấn công tốc độ, chứ không chỉ tập trung vào việc kiểm soát bóng áp đảo.

Thực tế, các đội hình của MU trong thập kỷ qua thường thi đấu thoải mái hơn khi áp dụng lối chơi này. Đây là cách tiếp cận phù hợp hơn cho các giải đấu cúp so với các chiến dịch dài hơi như ở giải quốc nội. Kể từ khi Ferguson nghỉ hưu vào hè 2013, MU chưa từng thực sự có một cuộc đua vô địch nghiêm túc ở Premier League, song thành tích của họ tại các giải đấu cúp vẫn rất ấn tượng. Quỷ đỏ đã 2 lần giành FA Cup (và vào chung kết thêm hai lần nữa), 2 lần đăng quang Cúp Liên đoàn, và cũng vô địch Europa League (thêm một lần nữa vào chung kết).

Một đội bóng 20 lần vô địch Anh và 3 lần vô địch Cúp C1/Champions League như MU chắc chắn có những tham vọng lớn hơn là giành các danh hiệu nhỏ bé này. Nhưng hãy nhìn theo hướng khác. Kể từ khi Ferguson nghỉ hưu, vị trí trung bình của MU tại giải quốc nội là 4,7, trong khi Tottenham là 4,8. Suốt 11 năm, hai đội bóng gần như tương đồng về thành tích ở giải quốc nội. Nhưng trong khi Tottenham không giành được bất kỳ danh hiệu nào, thì MU đã đoạt 5 chiếc cúp, và điều này chắc chắn không phải ngẫu nhiên.

Thói quen giành cúp là một phẩm chất quý giá. Bạn không cần phải nhắc nhở điều này với Amorim, người đã giành Cúp Liên đoàn Bồ Đào Nha chỉ 3 tuần sau khi nhận công việc đầu tiên ở Braga vào năm 2020. Sau đó, ông tiếp tục bảo vệ thành công danh hiệu này khi chuyển đến Sporting Lisbon, qua đó làm bàn đạp giúp đội bóng giành chức VĐQG đầu tiên sau 19 năm, vào năm 2021.

Cách tiếp cận của MU sẽ dần thay đổi. Dù vậy trong mùa giải này, khi chiến dịch ở giải quốc nội gần như đã không còn ý nghĩa, nhưng họ vẫn còn cơ hội ở FA Cup và Europa League, phong cách hiện tại có thể phát huy hiệu quả. Những màn trình diễn như tại Emirates vừa qua sẽ không ghi điểm về mặt thẩm mỹ, và có lẽ cũng không đủ để đăng quang Premier League, song chúng có thể đủ để mang về một chiếc cúp cho Quỷ đỏ.